مدل تعالی عملکرد واحدهای نظامی برگرفته از چارچوب EFQM با رویکرد فراترکیب و وزن دهی خاکستری

در زمینه ارزیابی عملکرد سازمانی مدل­های متنوعی ارائه‌شده‌اند و ادبیات این موضوع غنی است، اما با توجه به اینکه نخست شرایط سازمان­ها پیوسته در حال تغییر است، دوم اینکه اندازه­گیری یک مسئله چالش‌برانگیز است و سوم اینکه بسیاری از شاخص‌های عملکرد ذهنی هستند، این موضوع همچنان از جذابیت برخوردار است. در پژوهش حاضر به دنبال ارائه‌ی مدل تعالی عملکرد نظامی برگرفته از چارچوب EFQM هستیم. ازآنجایی‌که پژوهش حاضر از دو فاز کیفی (فراترکیب) و کمی (خاکستری) تشکیل‌شده است بنابراین نوعی پژوهش آمیخته اکتشافی محسوب می‌شود. جامعه­ی آماری پژوهش حاضر شامل کلیه­ی مقالات منتشرشده در پایگاه­های معتبر علمی از سال 1995 تا 2017 در حوزه­ی شاخص­های ارزیابی عملکرد نظامی بود که در این میان برای انجام فراترکیب تعداد 43 مقاله نهایی (نمونه) شناسایی شدند. درمجموع از اسناد موردبررسی 158 کد، 29 مؤلفه و 9 مقوله استخراج شد. معیار آماد نظامی با زیر معیارهای آمادگی منابع انسانی، آمادگی تجهیزاتی، آمادگی یگانی و اقدام عملیاتی واجد بیشترین ارجاعات بودند. همچنین پرسشنامه مستخرج از مدل مفهومی پژوهش در اختیار 6 تن از خبرگان قرار گرفت و نتیجه آن معیار رهبری نظامی (با وزن [0.81 و 0.63]) واجد بیشترین اهمیت در میان سایر شاخص‌ها بود. در پایان نیز وزن‌های استخراجی (درصد ارجاعات در مطالعات بررسی‌شده) با وزن‌های ارائه‌شده حاصل از نظرسنجی خبرگان مورد مقایسه و تحلیل قرار گرفت. نتایج به‌دست‌آمده در خصوص وزن خاکستری نشان از اهمیت بالای شاخص­های رهبری نظامی، رضایت ذی‌نفعان و نتایج کلیدی عملکرد به‌عنوان مهم‌ترین مقوله‌های ارائه‌شده در سازمان مورد مطالعه بود. در خاتمه نیز پیشنهادهایی برای اعتلای عملکرد واحدهای نظامی ارائه‌شده است.